Νέα βόμβα για το ελληνικό γάλα

Υπουργική απόφαση υποβαθμίζει ποιοτικά το γιαούρτι και απειλεί με καταστροφή τους γαλακτοπαραγωγούς. Το μεγάλο κόλπο των Τσέχων που διεκδικούν το ελληνικό σήμα

Ραγδαίες εξελίξεις και ριζικές ανατροπές στην αγορά γάλακτος, φέρνει απόφαση «βόμβα» που αποσυνδέει το νωπό γάλα από την παρασκευή γιαουρτιού στο όνομα της προσαρμογής με την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ και αφήνει «παράθυρο» ακόμη και για χρήση σκόνης γάλακτος. Το προσχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης που φέρνει τα πάνω κάτω στον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών και αποκαλύπτει σήμερα το «Εθνος», ουσιαστικά ανοίγει διάπλατα τις πόρτες για αθρόες εισαγωγές φθηνών προϊόντων γάλακτος.

Την ίδια ώρα όμως που η Ελλάδα ετοιμάζεται να ακυρώσει την ιδιαιτερότητα ενός προϊόντος με ισχυρό brand name και εξαγωγική αξία που ξεπερνά τα 140 εκατομμύρια ευρώ, η Τσεχία διεκδικεί τη χρήση του όρου ελληνικό γιαούρτι στα γαλακτοκομικά προϊόντα της.

Η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου με την απαλοιφή του όρου «νωπό γάλα» για την παρασκευή του ελληνικού γιαουρτιού, που αποτυπώθηκε σε προσχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης και έχει ήδη υποβληθεί προς έγκριση στην Κομισιόν, αποτελεί τη δεύτερη μεγάλη ανατροπή στην εγχώρια αγορά, μετά την επιμήκυνση της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος από τις 5 στις 7 ημέρες.

Εκπρόσωποι φορέων του κλάδου της ελληνικής κτηνοτροφίας υπογραμμίζουν στο «Εθνος» ότι οι αλλαγές αυτές που βασίζονται στη γνωστή εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ ανοίγουν την «κερκόπορτα» για εισαγωγές όχι μόνο φθηνού νωπού γάλακτος αλλά και φθηνών πρώτων υλών για την παρασκευή γαλακτοκομικών προϊόντων.

Σύμφωνα με τον ισχύοντα ελληνικό Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, «γιαούρτι πλήρες ή κατά περίπτωση ημιαποβουτυρωμένο χαρακτηρίζεται το προϊόν το οποίο προκύπτει μετά από πήξη αποκλειστικά και μόνο νωπού γάλακτος, της αντίστοιχης προς την ονομασία φύσης και προέλευσης, με την επίδραση καλλιέργειας ζύμης που προκαλεί ειδική γι΄ αυτό ζύμωση».

Ωστόσο, το υπό τροποποίηση άρθρο 82 του κώδικα τροφίμων και ποτών που έχει υποβληθεί προς διαβούλευση στην Κομισιόν αλλάζει άρδην τα δεδομένα στην παρασκευή γιαουρτιού, καθώς προβλέπει πλέον ότι: «Γιαούρτι χαρακτηρίζεται το γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο παράγεται από τη ζύμωση και πήξη του γάλακτος», ανοίγοντας μάλιστα παράθυρο για δυνατότητα χρήσης «ολικά αφυδατωμένου γάλακτος ή παραγώγων του γάλακτος σε μορφή σκόνης».

Μιλώντας στο «Εθνος» οι πρόεδροι του Συνδέσμου Ελλήνων Κτηνοτρόφων, Παναγιώτης Πεβερέτος, και της Ενωσης Κτηνοτρόφων Φυλής Χολστάιν Ελλάδας, Θανάσης Βασιλέκας,

αναφέρουν με εμφατικό τρόπο ότι στη σημερινή περίοδο της πρωτοφανούς οικονομικής δυσπραγίας και, παρά τα περί του αντιθέτου ανακοινωθέντα περί ανάπτυξης του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας, όχι μόνο δεν γίνεται τίποτα προς την κατεύθυνση αυτή, αλλά αντίθετα υλοποιούνται και ανακοινώνονται πολιτικές οι οποίες οδηγούν έναν χρυσοφόρο κλάδο σε διαρκή συρρίκνωση και στην άμεση απειλή κατάρρευσης.

Μάλιστα, οι δύο εκπρόσωποι φορέων του κλάδου της ελληνικής κτηνοτροφίας καταγγέλλουν ότι ο κώδικας τροφίμων και ποτών που ίσχυε μέχρι σήμερα ήταν κοινό μυστικό ότι παραβιάζεται και πως δεν χρησιμοποιείται μόνο νωπό γάλα για την παρασκευή του γιαουρτιού, αλλά κανένα από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα της Πολιτείας δεν προχώρησε ποτέ σε ελέγχους.

«Ο τζίρος του αγελαδινού γάλακτος» -αναφέρει στο «Εθνος» ο κ. Βασιλέκας- «μαζί με την επεξεργασία του δεν υπερβαίνει τα 600 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η αξία των εισαγωγών είναι 1,5 φορά πάνω από την αξία της εγχώριας παραγωγής. Η συνολική αξία δηλαδή αγγίζει το 1,5 δισ. ευρώ. Αντί όμως να προσπαθούμε να μειώσουμε τα 900 εκατομμύρια που αντιστοιχούν στην αξία των εισαγωγών, τονώνοντας την εγχώρια παραγωγή, αυτό που επιδιώκουμε είναι να εξαλείψουμε τα 600 εκατομμύρια και να επιδεινώσουμε το ήδη αρνητικό ισοζύγιο».

Στο σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης -υπογραμμίζει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κτηνοτρόφων, Παναγιώτης Πεβερέτος- δεν αναφέρεται το αυθεντικό ελληνικό γιαούρτι τόσο ως προς την πρώτη ύλη (νωπό γάλα) όσο και ως προς τον τόπο αλλά και τον τρόπο παρασκευής του. Πλέον, καθιερώνεται μια μεθοδολογία παραγωγής του κοινού και του στραγγισμένου γιαουρτιού που δεν μπορεί να είναι μια αποκλειστικότητα της ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας.

Σε λίγα χρόνια -προσθέτει ο πρόεδρος του ΣΕΚ- θα έχει συρρικνωθεί η ελληνική παραγωγή αγελαδινού γάλακτος λόγω των φθηνότερων εισαγωγών, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τη διατροφική ασφάλεια της χώρας.

Ο πρόεδρος της συνεταιριστικής γαλακτοβιομηχανίας ΕΒΟΛ, Νικήτας Πρίντζος απαντώντας στο «Εθνος» για όσα συμβαίνουν στην αγορά του γάλακτος, υπογραμμίζει ότι «ενώ κατανοούν όλοι ότι η κατάσταση είναι απελπιστική, ο πρωτογενής τομέας δέχεται συνεχώς νέα πλήγματα. Ειδικά στην αγελαδοτροφία η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη. Καταστρέφεται ο παραγωγικός ιστός και το χειρότερο είναι ότι σε επίπεδο θεσμών, πάμε προς το χειρότερο. Το γεγονός της απαλοιφής του όρου νωπό από την παρασκευή του γιαουρτιού συνεπάγεται μεγαλύτερη απομείωση του κτηνοτροφικού κλάδου».

Ανώτερος υπηρεσιακός παράγοντας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ερωτώμενος για το θέμα με την επικείμενη αλλαγή στον κώδικα τροφίμων και ποτών, που αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση, παραδέχεται ότι επειδή πολλές χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπερπαραγωγής, επιβάλλονται λύσεις για να διοχετευθούν σε άλλες αγορές τα «βουνά» γάλακτος που... υψώνονται στην Ευρώπη.

Πριν από 4-5 χρόνια, η αγελαδοτροφία μετρούσε στη χώρα μας 120.000 ζώα. Σήμερα το ζωικό κεφάλαιο του κλάδου φθάνει τα 85.000 ζώα, με την τάση μείωσης που καταγράφηκε αυτήν την πενταετία να συνεχίζει να υφίσταται και ίσως και να μεγαλώνει.

Το τελευταίο διάστημα, η άρνηση κάποιων γαλακτοβιομηχανιών να απορροφήσουν μέρος της εγχώριας παραγωγής έχει αναγκάσει αρκετές κτηνοτροφικές μονάδες να βάλουν λουκέτο και να οδηγήσουν στη σφαγή τα ζώα τους.

Η παραγωγή γάλακτος το 2015 ανήλθε σε 600.000 τόνους και παράγοντες του κλάδου εκφράζουν φόβους ότι το 2016 η παραγωγή αγελαδινού γάλακτος με βάση τα ισχύοντα δεδομένα θα υποστεί πρωτοφανή καθίζηση και μπορεί να σπάσει ακόμη και το «φράγμα» των 500.000 τόνων.

Οι Τσέχοι διεκδικού τη χρήση του όρου «ελληνικό γιαούρτι»

Την ίδια ώρα που η χώρα μας επιτρέπει με τη «βούλα» του κώδικα τροφίμων και ποτών να μπαίνει ακόμη και σκόνη γάλακτος στο ελληνικό γιαούρτι, εφαρμόζοντας την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ στο όνομα της άρσης εμποδίων στον ανταγωνισμό, η Τσεχία διεκδικεί τη χρήση του όρου ελληνικό γιαούρτι στα γαλακτοκομικά προϊόντα της.

Σχέδιο διατάγματος της Τσεχίας που έχει υποβληθεί προς διαβούλευση στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υιοθετεί -όπως αποκαλύπτει το «Εθνος»- τον όρο «ελληνικό γιαούρτι».

Με το διάταγμα αυτό που ορίζει τις απαιτήσεις για το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, η Τσεχία διεκδικεί να παρασκευάζει γαλακτοκομικά προϊόντα χρησιμοποιώντας τον όρο «ελληνικό γιαούρτι».

Συγκεκριμένα, οι αναφορές εμφανίζονται σε δύο ξεχωριστές παραγράφους που περιγράφουν τρόπους παρασκευής ειδών γιαουρτιού:

- Γιαούρτια των οποίων η περιεκτικότητα σε ξηρά ύλη αυξήθηκε με την αφαίρεση ορού γάλακτος, τα οποία περιέχουν τουλάχιστον 5,6% πρωτεΐνες γάλακτος που δεν προστέθηκαν εκούσια σε συμπυκνωμένη μορφή, φέρουν την ένδειξη «ελληνικό γιαούρτι».

- Γιαούρτια τα οποία περιέχουν τουλάχιστον 5,6% πρωτεΐνες γάλακτος που προστέθηκαν εκούσια με την προσθήκη συμπυκνωμένων συστατικών πρωτεϊνών γάλακτος πριν από την έναρξη της διαδικασίας ζύμωσης, φέρουν την ένδειξη «γιαούρτι ελληνικού τύπου».

Πάντως, λίγες μόλις ημέρες μετά το αποκαλυπτικό δημοσίευμα του «Εθνους» για τις αθρόες εισαγωγές φθηνού νωπού γάλακτος, με την εγχώρια παραγωγή να μένει στα αζήτητα κινδυνεύοντας με αφανισμό, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ανακοίνωσε ότι ετοιμάζεται να υλοποιήσει συντονισμένο σχέδιο για τον έλεγχο της αγοράς γάλακτος.

Συγκεκριμένα, τις επόμενες μέρες θα υλοποιηθεί συντονισμένο σχέδιο δράσης για τον έλεγχο της αγοράς του γάλακτος κατά μήκος όλης της αλυσίδας παραγωγής και εμπορίας με εντατικοποίηση των ελέγχων στις εισόδους, σε όλη την αλυσίδα διακίνησης μέχρι το ράφι του καταναλωτή, ώστε να παταχθούν φαινόμενα ελληνοποιήσεων, φοροδιαφυγής, αισχροκέρδειας και παραπλάνησης του καταναλωτή. Στο πλαίσιο αυτό δρομολογείται η διασύνδεση ψηφιακών βάσεων του ΥΠΑΑΤ και του υπουργείου Οικονομικών για τον αποτελεσματικότερο έλεγχο της ιχνηλασιμότητας όλων των σταδίων της εμπορίας και διακίνησης του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων. Κατέστη σαφές και επισημάνθηκε ότι η ώρα δράσης είναι τώρα, διότι αύριο θα είναι αργά, αφού ένας ολόκληρος κλάδος της κτηνοτροφίας απειλείται.

Η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης βρίσκεται σε συνεργασία με το υπουργείο Γεωργίας της Γαλλίας προκειμένου να προχωρήσει η διεκδίκηση της υποχρεωτικής αναγραφής προέλευσης του γάλακτος σε όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα, εξαντλώντας τα περιθώρια των ενωσιακών διατάξεων. Παράλληλα, αναδεικνύεται δυναμικά το «Ελληνικό Σήμα» προκειμένου να καταστεί ευρέως γνωστό και αναγνωρίσιμο από τους καταναλωτές, αναδεικνύοντας την προστιθέμενη αξία των γαλακτοκομικών προϊόντων που παράγονται αποκλειστικά από εγχώριο γάλα.

ΚΩΣΤΑΣ ΝΑΝΟΣ

ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ