Σκωτία: 72 ώρες πριν το κρίσιμο δημοψήφισμα – Γιατί ανησυχούν οι ΗΠΑ σε περίπτωση ανεξαρτητοποίησης

ΘΑ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙ ΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΝΑ ΕΙΝΑΙ… ΕΝΩΜΕΝΟ;

Η Σκωτία βρίσκεται 72 ώρες πριν από το κρισιμότερο δημοψήφισμα της

ιστορίας της, το αποτέλεσμα του οποίου θα ισχύσει για πάντα, για την ανεξαρτησία της διαλύοντας στην περίπτωση του «Ναι» ύστερα από 307 χρόνια το Ηνωμένο βασίλειο.

Με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι η σκωτική ανεξαρτησία δεν είναι πλέον μια υπόθεση εργασίας αλλά πραγματικότητα η πολιτική ηγεσία της Βρετανίας έχει αποδοθεί σε μια άνευ προηγουμένου σειρά απειλών και τρομοκράτησης του σκωτσέζικου λαού, χωρίς όμως ακόμη αποτέλεσμα.

Πολλοί σημειώνουν πως εάν τελικά το δημοψήφισμα δείξει το δρόμο της εξόδου για τη Σκωτία από το Ηνωμένο Βασίλειο εκτός του ότι θα αποτελέσει την μεγαλύτερη συνταγματική αναταραχή από την εποχή του πολέμου της Ανεξαρτησίας που οδήγησε στην δημιουργία των ΗΠΑ θα είναι και μια προσωπική ήττα, για τον David Cameron ίσως η μεγαλύτερη που έχει υποστεί Βρετανός πρωθυπουργός.

Το δημοψήφισμα αφορά περισσότερους από 4,2 εκατ. ψηφοφόρους τόσους όσους έχουν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους για να ψηφίσουν. Η Σκωτία ήταν ανεξάρτητη μέχρι το 1707 όταν ο νόμος της Ένωσης με την Αγγλία οδήγησε στη δημιουργία της Μεγάλης Βρετανίας και στη συνέχεια του Ηνωμένου Βασιλείου, στο οποίο εξακολουθεί να υπάγεται και η Βόρεια Ιρλανδία.

Η Σκωτία διατήρησε το δικό της νομοθετικό και εκπαιδευτικό σύστημα ενώ από το 1999 στο Εδιμβούργο και το δικό της κοινοβούλιο.

Ο έλεγχος όμως της άμυνας, των συνόρων, της οικονομίας και της φορολογίας παρέμεινε κάτω από τον έλεγχο του Λονδίνου και κατά συνέπεια από το στέμμα της… Βασίλισσας Ελισάβετ.

Η βρετανική κυβέρνηση έχει συμφωνήσει να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα της ποντάροντας στο γεγονός ότι ένα «Όχι» θα απομακρύνει, όχι για πάντα, αλλά τουλάχιστον για αρκετές δεκαετίες το θέμα μιας ανεξάρτητης Σκωτίας.

Μεν τις δημοσκοπήσεις όμως τώρα να δείχνουν το «Ναι» ως επικρατέστερο το Λονδίνο αντικρίζει με τρόμο την εφιαλτική αυτή προοπτική ως πραγματικότητα, την οποία είναι αναγκασμένο να αποδεχθεί.

Πόσο ανησυχούν οι ΗΠΑ; - Τι θα γίνει με τους πυρηνικούς πυραύλους

Ο Λευκός Οίκος έχει δηλώσει πως το δημοψήφισμα της Πέμπτης είναι «εσωτερικό θέμα» για τη Βρετανία αλλά η νευρικότητα είναι έκδηλη στην Ουάσιγκτον στο ενδεχόμενο ο κυριότερος σύμμαχός τους στον κόσμο να διαλυθεί στα «εξ ων συνετέθη».

Ένα από τα θέματα για τα οποία ανησυχούν οι ΗΠΑ είναι και το μέλλον του κοινού προγράμματος πυρηνικής αποτροπής με τη Βρετανία. Η Σκωτία είναι έδρα 58 βαλλιστικών πυραυλικών συστημάτων Trident II D-5 τα οποία έχουν εκμισθωθεί από την Ουάσινγκτον. Τα βλήματα εξοπλίζουν τα τέσσαρα βρετανικά πυρηνοκίνητα υποβρύχια SSBN κλάσης Vanguard τα οποία έχουν τη βάση τους στο ναύσταθμο του Clyde 40 χλμ. δυτικά της Γλασκώβης.

Οι υπέρμαχοι του "Ναι" έχουν δηλώσει πως σε περίπτωση ανεξαρτησίας θα απομακρύνει τα υποβρύχιο αυτά σε περίοδο 4 ετών από τη στιγμή που ανεξαρτητοποιηθεί, κάτι που σημαίνει πως η Βρετανία είτε θα πρέπει να επιστρέψει τα Tridnet πίσω είτε να βρει άλλες βάσεις για να φιλοξενήσει τα υποβρύχιο.

Σε κάθε περίπτωση το κοινό αποτρεπτικό πυρηνικό δόγμα των ΗΠΑ και της Βρετανίας θα πληγεί, με συνέπειες ιδιαίτερα σήμερα με τις σχέσεις ΗΠΑ και Ρωσίας να βρίσκονται σε εξαιρετικά κρίσιμο επίπεδο.

Μια ανεξάρτητη Σκωτία θα έχει τις δικές της ένοπλες δυνάμεις και το πιο πιθανό είναι να παραμείνει σύμμαχος των ΗΠΑ αλλά οποιαδήποτε αποδυνάμωση της βρετανικής αμυντικής ισχύος είναι κάτι που απασχολεί έντονα το αμερικανικό Πεντάγωνο.

Τον περασμένο Ιανουάριο ο πρώην υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Robert Gates είχε δηλώσει πως οι περικοπές στον βρετανικό αμυντικό προϋπολογισμό εμποδίζουν την Βρετανία από τα είναι «πλήρης αμυντικός εταίρος των ΗΠΑ», ενώ τουλάχιστον 30 μέλη του Κογκρέσου έχουν υπογράψει επιστολή στην οποία καλούν το Ηνωμένο Βασίλειο να παραμείνει ενωμένο καθώς σε άλλη περίπτωση αυτό θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην ασφάλεια των ΗΠΑ.

Το ίδιο όμως, σε περίπτωση ανεξαρτησίας θα επηρεαστούν και οι σχέσεις της Βρετανίας με την Ε.Ε.

Είναι πολύ πιθανό το Λονδίνο σε μια τέτοια περίπτωση να περιπέσει σε μια πολιτική και διεθνή εσωστρέφεια κάτι που μπορεί να μετουσιωθεί στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που έχει υποσχεθεί ο Cameron για την παραμονή της Βρετανίας στην Ε.Ε. ή όχι.

Χωρίς επιπλέον την παρουσία στο βρετανικό κοινοβούλιο της παραδοσιακής σκωτικής αριστερής παράταξης το συντηρητικό κόμμα του Cameron να αποκτήσει πλήρη ελευθερία στην αποδέσμευσή του από τις Βρυξέλες.

Πως θα μοιάζει μια ανεξάρτητη Σκωτία;

Οι 5,3 εκατ. κάτοικοι της Σκωτίας αντιπροσωπεύουν περί το 8% του συνολικού πληθυσμού της Βρετανίας και θα δημιουργήσουν μια νέα χώρα μεγαλύτερη μεν από την Ιρλανδία (4,5 εκατ. κάτοικοι) μικρότερη όμως από την Δανία (5,5 εκατ. κάτοικοι).

Η θέση της στην παγκόσμια οικονομική σκηνή θα εξαρτηθεί απόλυτα από τα έσοδα των πετρελαιοπηγών της Βόρειας Θάλασσας που θα διακανονιστούν με την Βρετανία αλλά και πόσο τα αποθέματα αυτά θα διαρκέσουν. Το SNP θεωρεί πως χαμηλότερη φορολογία στις επιχειρήσεις θα ενθαρρύνει τις επενδύσεις και κατά συνέπεια την εξάρτηση της χώρας από το πετρέλαιο.

Η καμπάνια του «Ναι» για την σκωτική ανεξαρτησία έχει ως επικεφαλής τον πρώτο υπουργό Alex Salmond του οποίου το κόμμα SNP βρίσκεται στην τοπική κυβέρνηση από το 2007.

Ο ίδιος λέει πως οι Σκώτοι πρέπει να έχουν απόλυτο έλεγχο των δικών τους ζητημάτων και πως τα κέρδη από τις πετρελαιοπηγές στη Βόρεια Θάλασσα αρκούν για να συντηρήσουν σε πρώτη φάση τη νέα αυτόνομη οικονομία της Σκωτίας.

Η αύξηση των ποσοστών του «ναι» έχει και σαν αιτία την την αναρρίχηση στην κυβέρνηση το 2010 του συντηρητικού κόμματος το οποίο είναι ιδιαίτερα αντιδημοφηλές στην Σκωτία.

Θα γίνει η Σκωτία ανεξάρτητη εάν επικρατήσει το «ναι» από την Παρασκευή κιόλας;

Όχι. Το δημοψήφισμα δεν έχει άμεση εκτελεστική ισχύ.

Η βρετανική κυβέρνηση όμως είναι υποχρεωμένη, όπως έχει υποσχεθεί, να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις για απόσχιση της Σκωτίας με ορίζοντα της επίσημης ανεξαρτητοποίησης το 2016.

Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ αλλά και πολλές άλλες χώρες η Βρετανία δεν έχει ένα γραπτό Σύνταγμα που να περιγράφει το θεσμικό καθεστώς της χ ώρας και οι διάφοροι οργανισμοί και θεσμοί έχουν εξελιχθεί στη διάρκεια του χρόνου. Έτσι η απόσχιση της Σκωτίας θα είναι μια αχαρτογράφητη πορεία.

Η κυβέρνηση της Σκωτίας θέλει να κρατήσει την Στερλίνα ως το νόμισμα της χώρας σε διασύνδεση με την τράπεζα της Αγγλίας ο υπουργός Οικονομικών όμως George Osborne έχει δηλώσει πως δεν είναι σίγουρος εάν θέλουν όλοι κάτι τέτοιο αφήνοντας να εννοηθεί πως η Σκωτία πρέπει να αναζητήσει το δικό της εθνικό νόμισμα.